Rodzaje płyt gipsowo-kartonowych.

Płyty gipsowo-kartonowe zwykłe, standardowe. GKB.

Mają szary kolor kartonu, grubość 9.5-12.5 mm, szerokość standardową 1200 mm, długość 2000-3000 mm. Do zastosowania w większości pomieszczeń, jednak o wilgotności względnej powietrza mniejszej niż 70%, dlatego nie zalecane do łazienek, pralni, kuchni. Wykorzystuje się je jako suche tynki do pokrywania ścian na profilach stalowych lub mocując na klej, jak i do sufitów podwieszanych oraz wszelkich elementów dekoracyjnych prostoliniowych i łukowych. Zaletą suchego tynku jest m.in.: brak wilgoci związanej z tynkowaniem tradycyjnym, gdzie trzeba czekać na związanie i wyschnięcie tynku, mała ilość gruzu i pyłu oraz gładka powierzchnia.

Płyty gipsowo-kartonowe o zwiększonej odporności na wodę, impregnowane. GKBI.

Mają zielony kolor kartonu, grubość standardową 12.5 mm, pozostałe wymiary takie, jak płyta zwykła. Są zaimpregnowane środkiem hydrofobowym. Dzięki zawartości domieszki związków silikonowych (proces dodatkowej hydrofobizacji gipsu) płyty uzyskują właściwości hydrofobowe, co za tym idzie nie pochłaniają tyle wilgoci, co inne płyty, wilgoć wchłaniają z opóźnieniem i w znacznie mniejszym stopniu. Po dwugodzinnym moczeniu ilość wody wchłoniętej może osiągnąć najwyżej 10% masy płyty. Karton płyty dodatkowo nasączony jest substancjami grzybobójczymi, co zwiększa odporność na powstawanie grzybów i pleśni. Do wykorzystania w pomieszczeniach szczególnie wilgotnych: łazienka, pralnia etc., gdzie wilgotność sięga 85%, jednak taka wilgotność nie może się utrzymywać dłużej niż 10 godzin w ciągu doby, poza tym powierzchnia płyty musi być w takim wypadku pokryta okładziną ceramiczną bądź farbą hydrofobową oraz musi być zapewniona sprawna wentylacja.

Płyty gipsowo-kartonowe o zwiększonej odporności na ogień, ogniochronne. GKF.

Mają różowy-bladoczerwony kolor kartonu, grubość standardową 12.5 mm, pozostałe wymiary takie, jak płyta zwykła. Do zastosowania w większości pomieszczeń, jednak o wilgotności względnej powietrza mniejszej niż 70%, można nimi wykonywać osłony odporne na działanie ognia na elementach nośnych budynku, bardzo odpowiednie do zabudowy poddaszy. Rdzeń gipsowy tych płyt nie może zawierać dodatków palnych, zawiera natomiast siatkę z włókna szklanego bądź rozdrobnione włókno szklane, które jest związkiem nieorganicznym (mineralnym) poprawiającym spoistość struktury rdzenia płyty, tym samym wzmacniając-usztywniając ją. W przypadku pożaru włókno w rdzeniu płyty zapobiegnie rozsypaniu się jej, w porównaniu do zwykłej płyty przez o wiele dłuższy czas utrzyma gips w stanie nienaruszonym.

Płyty gipsowo-kartonowe o zwiększonej odporności na ogień, ogniochronne – impregnowane (tzw. płyty kompakt). GKFI.

Mają zielony kolor kartonu z czerwonymi napisami, grubość standardową 12.5 mm, pozostałe wymiary takie, jak płyta zwykła. Łączą w sobie wszystkie cechy płyt GKBI oraz GKF. Odpowiednie do zastosowania np. w łazience na poddaszu.

Płyty małe.

Mogą to być płyty zwykłe GKB, wodoodporne GKBI czy ogniochronne GKF. Zachowują wszystkie cechy poszczególnych rodzajów płyt. Różnią się od nich tylko rozmiarami wynoszącymi (długość 1300-2400 mm, szerokość 600-900 mm).

Płyty grube.

Mają grubość 15-25 mm, pozostałe wymiary takie, jak płyta zwykła. Są mocniejsze-sztywniejsze od zwykłych płyt, za to cięższe. Są produktem niszowym, odpowiednie do wykonywania barier przeciwpożarowych, w takim przypadku stosuje się taką płytę, która jest gruba i jednocześnie wysoce ogniochronna, powierzchnia takiej płyty jest laminowana welonem z włókna szklanego, a w gipsowym rdzeniu płyty znajduje się niewielka ilość włókien celulozowych.

Płyty białe.

Karton tych płyt jest fabrycznie obustronnie zagruntowany. Założenie jest takie, aby po wyszpachlowaniu łączeń można było od razu przystąpić do malowania, jednak obecnie aby uzyskać należytą gładź należy i tak szpachlować całość powierzchni płyty, więc płyta taka ma zastosowanie tylko w przypadku tapetowania, wtedy nie trzeba szpachlować całej powierzchni i gruntować takiej płyty, wystarczy wyszpachlować-wyspoinować łączenia.

Płyty gipsowo-kartonowe termoizolacyjne, zespolone.

Są to płyty zespolone z materiałem ociepleniowym, głównie ze styropianem, twardą pianką z polistyrenu albo poliuretanu lub z wełną mineralną, warstwa izolacyjna wynosi 20-60 mm. Wykorzystuje się je do docieplania ścian i wewnętrznych stropów. Płyty te mogą być łączone z płytami z włókien mineralnych GKF, kiedy sprawą nadrzędną jest ochrona przeciwpożarowa.

Płyty gięte, które można giąć na sucho.

Mają grubość zaledwie 6.5 mm, umożliwiają formowanie łagodnych łuków, są niezastąpione podczas modnego i praktycznego ostatnio licowania w łazience powierzchni płytki ceramicznej z nieopłytkowaną powierzchnią, którą wykleja się właśnie tą płytą.

Innym rodzajem płyty giętej jest płyta, której karton jest z jednej strony ponacinany (równoległe linie), można dzięki nim formować łuki wklęsłe o promieniu wewnętrznym równym minimum 60 cm bądź zewnętrznym dochodzącym do 110 cm. Płyty mocowane są do odpowiednio ukształtowanego-skręconego stelażu metalowego, uzyskujemy wtedy żądany promień łuku.

Ponadto na rynku dostępne są również płyty gipsowo-włóknowe.

Wykonuje się je poprzez sprasowanie pod ciśnieniem masy gipsowej połączonej z włóknami celulozowymi. Są płytami bardzo twardymi w porównaniu do płyt z okleiną kartonową, odporne na wilgoć i ogień, z powodzeniem można je stosować jako warstwę zewnętrzną ścian w domach szkieletowych, z założeniem, że będą osłonięte np. sidingiem (oblicówka drewniana lub winylowa). Wewnątrz pomieszczeń nadają się do wykonywania tzw. suchego tynku na ścianach murowanych, bez potrzeby gruntowania przed malowaniem, położeniem okładziny ceramicznej czy tapetowaniem z uwagi na fabryczne zabezpieczenie przed wchłanianiem wilgoci. Przy zespoleniu z materiałem termoizolacyjnym odpowiednie do docieplania ścian od wewnątrz, ich wadą w porównaniu do płyt gipsowo-kartonowych jest wysoka cena. Istnieje też rodzaj tych płyt posiadający rdzeń gipsowy oklejony obustronnie płytami gipsowo-włóknowymi.

Przeczytaj również artykuły:

Co mogą unieść ścianki działowe gipsowo-kartonowe?

Jak sobie radzić z pęknięciami i rysami na łączeniach płyt gipsowo-kartonowych?

Opracowanie: Wojciech Gośliński

Data publikacji: 15.07.2011