Podłogi drewniane warstwowe – kwestie techniczne, użytkowe i wizualne.

Podłogi warstwowe są połączeniem wygody montażu i wykończenia z efektem piękna naturalnego drewna, układa się je na posadzce podobnie jak panele laminowane, poszczególne deski łączy system zamków, jakkolwiek deskę warstwową można ułożyć nie tylko pływająco, tj. na podkładzie wyrównująco – wygłuszającym, ale także w wariancie klejenia jej do podłoża na klej kontaktowy, czyli nie wypełniający nierówności posadzki.

Deski warstwowe w stu procentach wyprodukowane są z naturalnych komponentów, wpisując się w eko aranżacje, jako coraz popularniejsze stylizacje w realizacjach remontowych i wykończeń mieszkań w Poznaniu, zbudowane są z dwóch lub trzech warstw / przekładek drewna łączonego poprzecznie, przez to w odróżnieniu od deski czy parkietu litego, wykazują mniejszą wrażliwość na zmiany wilgotności we wnętrzu, co przekłada się na ich wyższą stabilność wymiarową, innymi słowy, podłoga warstwowa mniej kurczy się kiedy jest sucho, nie pęcznieje kiedy jest bardziej wilgotno.
Przekładki drewna w podłodze warstwowej to tzw. nośna, spodnia lub spodnie warstwy z drewna iglastego (świerk lub sosna, ewentualnie miękkie drewno liściaste) oraz dość cienka użytkowa, wierzchnia warstwa dekoracyjna wykonana z drewna szlachetnego, tj. liściastego, deski dwuwarstwowe mają z reguły 10 – 12 mm grubości, natomiast trójwarstwowe minimum 14 mm, w tym drugim wariancie środkowa przekładka to rdzeń deski, tzw. warstwa przeciwprężna, może mieć grubość 8 – 10 mm, przy obu rodzajach podłogi warstwa spodnia usztywnia i stabilizuje deski.
Warstwa dekoracyjna może mieć od 2 do 6 mm grubości, w kwestii renowacji podłogi poprzez zamówienie usługi cyklinowania, nie jest zalecane wykonywanie tejże czynności przy grubości warstwy dekoracyjnej wynoszącej mniej niż 4 mm.
Deski warstwowe w koncepcji technologii produktu mają usprawnić i ułatwić wykończenie podłogi firmie remontowej, zazwyczaj więc podstawowa opcja to deski, które po ułożeniu dają gotową do użytkowania podłogę, są fabrycznie polakierowane, z powłoką lakierniczą utwardzoną promieniami UV, ale deski występują też w wersji olejowanej czy całkowicie surowej, która daje więcej możliwości projektantowi wnętrz mieszkań i odbiorcy jego usługi, taką podłogę można wykończyć z efektem szczotkowania, postarzania, zabejcowania na dowolny kolor.
Deski dwuwarstwowe oraz trójwarstwowe dostępne są w kilku opcjach desenia, czyli układach dekoracyjnych, będzie to więc deska pełna, półdeska oraz parkiet dwu i trzylamelowy, w mniej popularnym wariancie oferowane są deski, które można ułożyć w układzie; jodełka, kwadrat albo cegiełka.
Okładziny z deski warstwowej w przeważającej większości występują w opcji, która pozwala na ułożenie ich na ogrzewaniu podłogowym, efektywność w tej materii, dzięki warstwowej budowie, przewyższa podłogę z litego drewna, której opór cieplny jest wyższy niż deski warstwowej, toteż lite drewno nie za bardzo odpowiednie będzie na posadzkę z ogrzewaniem podłogowym.
Budowa deski warstwowej powoduje jej wysoką sprężystość, toteż pomimo że podstawowa długość desek to 120 cm (podobnie jak paneli laminowanych), dzięki swej giętkości, można je produkować również o długości 260 cm, w kwestii desenia, najczęściej odwzorowują dyle drewniane, następnie układ klepek parkietu, mogą także mieć powierzchnię podzieloną w pasma.

Jaki gatunek drewna?

W Poznaniu i ogólnie w naszym kraju, do wykończenia podłóg mieszkań deską warstwową najpopularniejszy jest dąb lub jesion, są to gatunki wystarczająco twarde oraz gwarantują optymalną stabilność wymiarową podłodze, przy tym dość dobrze znoszą zmiany temperatury czy wilgotności we wnętrzu, dla deski warstwowej z powodzeniem stosuje się też klon albo buk, wszystko są to gatunki drewna strefy europejskiej, ale firmy designerskie / projektanci i odbiorcy usługi wykończenia mieszkań pod klucz, do dyspozycji mają też gatunki drewna wyraźnie twardszego, zwanego egzotycznym, pochodzi ono z Południowej Ameryki, Południowo – Wschodniej Azji bądź ze Środkowej Afryki, będą to głównie; teak, iroko, merbau, jatoba, lapacho, doussie lub sucupira, przy czym niektóre egzotyczne gatunki zawierają naturalne olejki i garbniki, przez co kwalifikują się do układania we wnętrzach remontowanego pod klucz mieszkania wybitnie wilgotnych, takich jak łazienka, drewno egzotyczne prócz aspektu użytkowego, na tle europejskiego, wyróżnia się też wysublimowanym i oryginalnym deseniem, rysunkiem drewna i barwą.

Układać na klej czy pływająco?

Deskę warstwową układa się w dwóch alternatywnych do siebie systemach; bezklejowym, czyli pływającym oraz klejowym, pierwsza wersja ma tę zaletę, iż jest mniej czasochłonna i relatywnie prosta, nie trzeba gruntować podłoża, czekać aż klej zwiąże, taką podłogę układa się niemalże tak szybko jak z paneli laminowanych, deski łączy ze sobą system zamków, przy ścianach, słupach i pozostałych stałych elementach wnętrz mieszkania pozostawia się odpowiednią dylatację, ale ograniczeniem i mankamentem wersji pływającej będzie praca podłogi podczas chodzenia, przejawiać się to może efektem tzw. stukania, gdyż między deską a podkładem wyrównującym (korek, eko płyta, podkład XPS) tworzy się niewielka co prawda, ale jednak poduszka powietrzna, poza tym praca desek może po jakimś czasie spowodować miejscowe skrzypienie podłogi podczas chodzenia oraz wyrabianie się systemu zamków łączących poszczególne deski, toteż posadzka pod podłogę pływającą musi być wyjątkowo równa, książkowo na odcinku dwóch metrów, nierówności nie powinny przekraczać 2 – 3 mm, do wyrównywania podłoża, jako czynności przygotowawczej / remontowej, służy wylewka samopoziomująca.
W przypadku ogrzewania podłogowego, podkład wyrównujący pod podłogę pływającą, nawet ten dedykowany pod takie ogrzewanie, stanowić będzie dodatkową izolację termiczną, co nie będzie korzystne dla optymalnego ogrzania wnętrza, renowacja przez cyklinowanie, z uwagi na uginanie się desek, ich rezonowanie podczas wykonywania tej usługi, okaże się trudniejsza, wymagająca większej uwagi niż przy podłodze klejonej.

Tymczasem deski klejone do podłoża tworzą stabilną, porządną podłogę, można rzec tradycyjną w kontekście rzemieślniczej pracy firmy parkieciarskiej, eliminują w stu procentach efekt stukania i odgłosu kroków podczas chodzenia (oczywiście w obuwiu na miękkiej podeszwie), lepiej przenoszą ciepło z ogrzewania podłogowego (warstwa kleju kontaktowego ma ok. 1 mm grubości), są łatwiejsze przy cyklinowaniu, a ponieważ klejona podłoga mało pracuje pod wpływem zmian wilgotności, wszelkie szczeliny przy łączeniu z innym rodzajem podłogi, głównie płytkami ceramicznymi, mogą być wypełnione korkiem w płynie, co wygląda estetyczniej, nie zaś jak jest to konieczne przy podłodze pływającej, listwą nawierzchniową.
Pomimo, że w pierwotnym założeniu, po wprowadzeniu deski warstwowej do obiegu w wykończeniach wnętrz mieszkań, miała być układana pływająco, co usprawnić miało prace firmie wykonawczej, nie podnosząc zbytnio kosztu usługi remontowej w odniesieniu do układania paneli laminowanych, niemniej jednak zdecydowanie efektywniejsze rozwiązanie w aspekcie użytkowania, nie kosztów usługi układania, to na pewno wersja klejona, jakkolwiek w sytuacji nierównej podłogi, o ile pod deską układaną pływająco może być wylana anhydrytowa wylewka samopoziomująca, tyle pod każdą drewnianą podłogę klejoną, jaką jest też deska warstwowa, konieczna będzie droższa wylewka cementowa z dodatkiem włókien syntetycznych, niewrażliwa na tzw. ścinanie i pracę drewna, ponadto nawet jeśli wydaje się, że wylewka wystarczająco wyschła, pod wersję klejoną deski warstwowej, jak zresztą przy każdej innej podłodze drewnianej klejonej do podłoża, prewencyjnie powinno się zastosować barierę wodną, jest to płynny preparat o konsystencji Unigruntu, np. firmy Bona, który z jednodniowym wyprzedzeniem, nakłada się na posadzkę przed rozpoczęciem klejenia deski, natomiast pod podłogę pływającą, funkcję bariery przeciwwilgociowej stanowi folia paroizolacyjna o grubości 0.2 mm, która musi być bezwzględnie ułożona na posadzce pod podkładem wyrównującym.
Podłogę klejoną można w pełni użytkować dopiero po ok. 48 godzinach po przyklejeniu desek, tymczasem podłogę pływającą praktycznie zaraz po ułożeniu, trzeba też zważyć, że wymiana deski klejonej podczas następnego remontu, będzie dużo bardziej czasochłonna niż demontaż deski ułożonej pływająco, dochodzi też kwestia m.in. usunięcia powłoki kleju oraz wyrównanie posadzki pod nowy, ten sam albo inny rodzaj podłogi, co naturą rzeczy podniesie koszt usługi remontowej i wykończenia, zaś po usunięciu podłogi pływającej, podłoże teoretycznie jest gotowe do układania nowej okładziny, teoretycznie, gdyż rodzaj podłoża, w tym wspomnianej wylewki samopoziomującej, będzie definiować ewentualną konieczność wykonania prac przygotowawczych.
Zastosowany rodzaj kleju pod deskę warstwową nie może być przypadkowy, powinien być dostosowany do rodzaju podkładu, tj. posadzki oraz szczególnie do grubości deski i gatunku drewna, z jakiego została wyprodukowana, ma to istotne znaczenie zwłaszcza dla deski z drewna egzotycznego, klej może być zróżnicowany pod względem czasu wiązania i schnięcia, co określi moment, kiedy podłogę będzie można użytkować, specyficzny zapach najbardziej sprawdzonego u poznańskich firm parkieciarskich kleju poliuretanowego, może się utrzymywać we wnętrzu przez kilka dni, choć do dyspozycji jest też bezzapachowy klej wodorozcieńczalny, nie jest jednak tak pewny.

Czy deska warstwowa dla wykończenia podłogi to dobry pomysł?

Pod względem logistycznym, użytkowym, uniwersalności produktu, kosztu zakupu materiału oraz usługi ułożenia, na pewno ma przewagę nad litą podłogą, minusem jest tylko możliwość jednokrotnej renowacji poprzez cyklinowanie, w mieszkaniu remontowanym pod klucz oddaje piękno naturalnego drewna, nie do podrobienia przez imitacje paneli laminowanych albo winylowych, produktów nawet najlepszej firmy, jest idealnym materiałem dla kreowania naturalnych wnętrz, w modnej w Poznaniu stylizacji eko.
Jakkolwiek jak każdy produkt w wykończeniówce, deska warstwowa nie jest bez wad, abstrahując od kosztu zakupu, nawet w opcji drewna europejskiego, który jest wyraźnie wyższy niż paneli laminowanych, piętą achillesową tej podłogi pozostaje ograniczona odporność na uszkodzenia mechaniczne, o zarysowanie powierzchni przez kamyk wniesiony na podeszwie buta jest bardzo łatwo, wejście zaś na taką podłogę kobiety w butach szpilkach, to pewnik nieodwracalnych wduszeń, podłogę należy myć lekko tylko nawilgoconym mopem, pozostawienie na dłuższy czas rozlanej cieczy skutkować będzie uszkodzeniem / podniesieniem się warstwy dekoracyjnej na łączeniu, deska zatem niesie pewne ograniczenia w sferze stosowania jej we wnętrzach mieszkania, jej ułożenie w korytarzu czy w kuchni, pomieszczeniach mocno „zapracowanych”, stoi pod dużym znakiem zapytania, poziom odporności deski warstwowej z drewna europejskiego na uszkodzenie mechaniczne jest niższy niż u paneli laminowanych o parametrze twardości już od AC4, a przecież obecnie panele oferowane są z wartością wyrażoną jako AC6 czy AC7.
Inwestycja w deskę warstwową zawyży budżet remontowy odbiorcy usługi wykończenia pod klucz, a skoro już więcej wydawać na produkt nie bez wad, może warto dołożyć jeszcze trochę grosza na drewno egzotyczne, fakt, nie będzie tanie, lecz zdecydowanie twardsze od wydawać by się mogło już twardego dębu czy jesionu, dla przykładu w skali Brinell`a (współczynnik BNH) twardość dębu to 3.7, jesionu 4.0, zaś doussie to już 4.4, merbau 4.9, sucupira 5.6, wenge 6.5, a jatoba, uwaga, aż 7.0, przy czym niektóre gatunki drewna egzotycznego z uwagi na niski współczynnik kurczu, a zatem odporność na wilgoć, zawartość olejków żywicznych powodujących odporność na zagrzybienie, takich jak choćby merbau, teak, iroko czy doussie, z powodzeniem można ułożyć nawet w łazience.

Przeczytaj również publikacje:

Remont podłogi na drewnianym stropie, przygotowanie jej pod wykończenie.

Wykładziny naturalne, jako zdrowa podłoga dla eko aranżacji.

Remont podłogi a usuwanie spod parkietu niebezpiecznego dla zdrowia subitu.

Podłoga bambusowa – aspekt użytkowy i techniczny.

Opracował i opublikował: Wojciech Gośliński

12.05.2019