Pojęcia związane z płytkami ceramicznymi. Słownik techniczny.

Antypoślizgowość:

Parametr ten określa się empirycznie, badanie polega na sprawdzeniu pod jakim kątem trzeba ustawić badane płytki aby zaczął się po nich zsuwać człowiek. Im większy kąt, tym lepsza antypoślizgowość. Za antypoślizgowe uważa się płytki o parametrze powyżej R9 (do R13), jednak R9 jest na granicy, przyjmuje się więc, że płytka o tym parametrze nie jest w pełni antypoślizgowa.
Antystatyczność:
Parametrem tym określa się specjalistyczne płytki, które przewodzą prąd elektryczny, do zastosowania w serwerowniach, wnętrzach z aparaturą pomiarową etp., podłoga uzyskuje pełną antystatyczność po zastosowaniu przewodzącego kleju oraz fugi, jak i miedzianej taśmy pod płytkami, której zadaniem jest zbieranie ładunku elektrostatycznego.

Chemoodporność:
Jest to niewrażliwość płytki na zasady i kwasy, najlepszym wyborem będzie tutaj gres porcelanowy barwiony w masie. Płytki te mogą być z powodzeniem stosowane nie tylko
w mieszkaniach, ale także w basenach, zakładach przemysłu spożywczego, czy chemicznego.

Czerep:
Tak określa się spodnią część szkliwionej glazury i terakoty, czyli wyrobu ceramicznego z materiału gliniastego.

Fazowanie:
Jest to szlifowanie krawędzi płytek zwykle pod kątem 45%, w wyniku czego możemy połączyć płytki pod kątem prostym, bez listwy wykończeniowej, co jednak osłabia zfazowany fragment płytki.

Fuga:
To wypełnienie, zwane też spoiną między płytkami, kompensujące wymiary płytki, jak i naprężenia termiczne oraz konstrukcyjne. Fuga może być zwykła, elastyczna lub nienasiąkliwa.

Fuga cementowa:
To spoina, której komponentem jest cement z dodatkiem koloryzującym oraz związkami polepszającymi elastyczność i przyczepność. Wyróżniamy fugi o zwykłym czasie wiązania (2-3 h) oraz szybkowiążące ( 10-20min.).
Fuga epoksydowa:
Jest spoiną, którą cechuje dwu bądź trójskładnikowość wykonana głównie z żywicy reaktywnej z dodatkiem koloryzującym oraz preparatami wpływającymi na wytrzymałość. Spoina przeznaczona do basenów, odporna na obciążenia chemiczne, farmaceutyczne, spożywcze, jest jednak wrażliwa na korozję biologiczną i wysoką temperaturę.

Fuga krzemianowa:
Także jest dwu lub trójskładnikowa, jej głównym komponentem jest krzemian, bardzo dobrze znosi wysoką temperaturę i wpływ związków chemicznych, wysoce odporna na korodowanie biologiczne. Spoina zalecana do zakładów przemysłu spożywczego, technologii korzystającej z gorącej wody i zbiorników wody pitnej.

Glazura:
Jest płytką ceramiczną wypalaną jako plaster materiału gliniastego (czerep), po czym polewa się ją politurą, zwiemy to glazurowaniem. Ze względu na niską odporność mechaniczną do stosowania tylko na ścianie, tu z powodzeniem się sprawdza, a z powodu sporej nasiąkliwości czerepu nie można jej ułożyć na zewnątrz. W naszym klimacie nie ma glazury mrozoodpornej.

Gres:
To płytka kamionkowa zwana też porcelanową. Komponentami gresu są: specjalne topniki oraz materiał ilasty kwarcu, którego właściwością jest niska nasiąkliwość. W wyniku połączenia tych składników poprzez stopienie powstaje gres, cechujący się dużą twardością, odpornością na zginanie, ścieranie, odpowiednią mrozoodpornością oraz podatnością przy obróbce mechanicznej.

Gres polerowany:
To płytka gresowa porcelanowa barwiona w masie, z połyskiem uzyskanym poprzez szlifowanie całej powierzchni płytki. Gres ten odznacza się niezbyt dużą twardością, niską antypoślizgowością, jest też dość podatny na zabrudzenia. Nie wskazany do wnętrz o większym natężeniu ruchu.
Gres półpoler:
Jest gresem porcelanowym strukturalnym barwionym w masie, który ma celowo nierówną powierzchnię. Charakteryzuje się matowymi wgłębieniami i wypolerowanymi, połyskującymi wierzchołkami. Na podłogę raczej do zastosowania w mało ruchliwym pomieszczeniu, za to idealny na ścianę ze względu na walory wizualne, może przypominać łupany piaskowiec, czy trawertyn.

Gres satynowany:
Posiada wszystkie cechy gresu polerowanego, z takim wyjątkiem, że powierzchnia płytki szlifowana jest w taki sposób, aby w końcowym efekcie nadać jej półmat zamiast połysku.

Gres smaltowany:
Szkliwienie powierzchni tego gresu porcelanowego jest nietypowe, wykonuje się je pod koniec wypalania przez krótkie podwyższenie temperatury. Płytka posiada dużą twardość, odporność na ścieranie i zabrudzenia, jednak niską odporność na uderzenie, każdy odprysk odsłoni rdzeń gresu, który różni się kolorem od szkliwa. Z przeznaczeniem do wnętrz mniej ruchliwych, występuje też wersja o lepszej antypoślizgowości do pomieszczeń o większym natężeniu ruchu.

Gres szkliwiony:
Szkliwienie powierzchni płytki gresu porcelanowego wykonuje się dopiero po zakończeniu procesu wypalania. Jest bardzo twardy, wysoce odporny na ścieranie i zabrudzenia, jednak dość wrażliwy na uderzenia, każdy odprysk odsłoni rdzeń gresu różniący się kolorem od szkliwa. Bardzo dobry do wnętrz średnio ruchliwych, występuje też wersja o lepszej antypoślizgowości do pomieszczeń o większym natężeniu ruchu.

Gres szkliwiony (impregnowany) wgłębnie:
Posiada wszystkie cechy gresu szkliwionego z tą różnicą, że dodatkowo jest bardzo odporny na uderzenia w uwagi na grubszą ok. 1 mm wierzchnią warstwę szkliwioną podnoszącą w znaczący sposób ogólną trwałość. Idealny do wnętrz o dużym natężeniu ruchu, występuje też gres szkliwiony o podwyższonym parametrze antypoślizgowości.

Grubość płytek:
To parametr, który bezpośrednio przekłada się na wytrzymałość płytki.
6-7.5 mm to płytki ścienne
7.5-10 mm to płytki podłogowe – normalne obciążenie podłoża
10-15 mm to płytki podłogowe – zwiększone obciążenie podłoża
15-30 mm to płytki podłogowe – wyjątkowo duże obciążenie podłoża

Kaliber:
Tą wartością oznacza się rzeczywisty rozmiar płytki, a wyraża się cyfrą (1,2,3…) bądź literą (A, B, C…). Każdy producent posiada swój własny system znaków, który powinien być umieszczony na paczkach z płytkami. Jeden kaliber najczęściej odnosi się do przedziału tolerancji ±0.5 mm. Aby uniknąć kłopotów z wymiarami absolutnie nie należy kupować płytek nie posiadających kalibracji oraz płytek polerowanych i matowych, choć z takiej samej serii, na tę samą powierzchnię ściany, czy podłogi.

Klinkier:
To m.in. klinkierowa płytka ceramiczna o czerepie spieczonym, uzyskuje się ją przez wypalenie glin wapienno-żelazistych, wapienno-magnezjowych. Wersja nieszkliwiona o różnych fakturach niekiedy wymaga impregnowania. Klinkier szkliwiony jest wytrzymały i odporny na działanie czynników chemicznych o niskiej ścieralności i nasiąkliwości, dzięki temu dobry do układania posadzek oraz licowania ścian także na zewnątrz.

Modularność:
Metoda modularności polega na produkowaniu serii płytek, gdzie mamy rozmiar podstawowy np. 15×15 i jego wielokrotności np. 15×30, 30×30, 30×60, 45×45, 60×60 w celu możliwości ich, wspólnego (modularnego) położenia na jednej płaszczyźnie.

Monokaliber:
Tutaj wszystkie płytki konkretnej serii niezależnie od rodzaju powierzchni (np. poler, mat) są kalibrowane tak, aby miały jeden wymiar, umożliwiający ich wspólne położenie.

Mrozoodporność:
Samo pojęcie wskazuje na wytrzymałość płytki na ujemne temperatury. W polskim klimacie przyjmuje się, że warunki te najlepiej spełnia gres porcelanowy o nasiąkliwości poniżej 0.5%.

Płytki ceramiczne glazurowane:
Tak nazywa się wszystkie płytki, których wierzchnią warstwę stanowi szkliwo, może to być glazura, terakota, gres.

Płytki ceramiczne nieglazurowane:
Zaliczamy do nich gres barwiony w masie jedno i dwuwarstwowy, czy klinkier nieszkliwiony.

Płytki ceramiczne podłogowe:
Muszą to być płytki charakteryzujące się dużą twardością i odpornością na ścieranie, czy zginanie, czyli gres porcelanowy, terakota, czy klinkier.

Płytki ceramiczne ścienne:
Jest to płytka typu glazura, ale mogą to być też wszystkie płytki podłogowe.

Rektyfikacja:
Płytki rektyfikowane są w fazie produkcji mechanicznie obrabiane, brzeg płytki jest docinany w celu uzyskania o wiele dokładniejszej wymiarowości (± 0,2 mm ) w porównaniu do metody sortowania płytek na kalibry (± 0,5 mm).

Rysunek płytki ceramicznej:
Tak określa się wierzchnią stronę płytki. Płytka może być gładka i świecąca, półmatowa, czy matowa, jak również strukturalna, trawiona, czy wyciskana.

Ścieralność:
Jest to klasyfikowanie płytek szkliwionych co do ich zastosowania, czyli P.E.I:
P.E.I 1 – ściany oraz podłogi bardzo mało obciążone
P.E.I 2 – podłogi mało obciążone
P.E.I 3 – podłogi średnio obciążone
P.E.I 4 – podłogi mocno obciążone
P.E.I 5 – podłogi bardzo mocno obciążone
Terakota:
To płytka kamionkowa wyrobiona z drobnoziarnistej i oczyszczonej gliny. Jest płytką podłogową szkliwioną (błyszcząca, półmatowa, matowa), bądź nieszkliwioną (matowa, polerowana). Ma wysoką wytrzymałość na działanie środków chemicznych, lecz dużo niższą odporność na uderzenia w porównaniu do gresu. Ze względu sporą nasiąkliwość i wynikającą z tego niską mrozoodporność do zastosowania wyłącznie wewnątrz. Pomimo, że istnieje wersja mrozoodporna, jednak w naszym klimacie absolutnie nie do wykorzystania.

Zapoznaj się z podobnymi artykułami:

Czy parametry techniczne płytek są istotne? Zobacz kluczowe właściwości.

Alternatywa dla płytek ceramicznych w łazience.

Opracowanie: Wojciech Gośliński
Data publikacji: 28.05.2011