W renowacji i remontowaniu elewacji pojęcie boniowania oznacza wykonanie ozdobnych rowków, które dzielą płaszczyzny elewacji na pomniejsze fragmenty albo uwypuklenie obrzeży okien, tj. opracowanie tak okien aby wyglądały jak w ramie obrazu, wszystkie te zabiegi wykonywane są celem nadania bardziej interesującego wykończenia, niwelującego odczucie monotonii większych płaszczyzn elewacji.
Zaś zgodnie z książkową definicją, boniowanie to ozdobne wykończenie krawędzi, ale też lica ciosu kamienia, mające za zadanie zaznaczyć i podkreślić ich układ przestrzenny.
W dzisiejszej architekturze elewacji boniowanie wymaga precyzji, jest to i zawsze była czasochłonna praca, efekt końcowy uzależniony jest od kunsztu i doświadczenia wykonawcy, ale też od projektu architekta, naturalnie zwiększa to ogólny koszt wykonania elewacji. Przeogromna ilość barw farb elewacyjnych, rozmaite tekstury wykończenia elewacji to dziś za mało, inwestorzy oczekują nowinek, awangardy i oryginalności, zatem technologia wykonywania boni nie idzie w niepamięć, wręcz przeciwnie, zapotrzebowanie na ten rodzaj wykończenia elewacji wcale nie maleje, ma wciąż sporo zwolenników.
Genealogia tej techniki sięga już czasów starożytnego Rzymu, po upadku cesarstwa zarzucono technikę boniowania na kilkaset lat, od czasu do czasu można ją odnaleźć w dwunastowiecznej architekturze obronnej Francji, dopiero okres renesansu to rozkwit techniki boniowania, szczególnie podczas budowy pałaców, był to ówczesny przejaw szlachectwa, zaś eksplozja boni w elewacjach to wiek dziewiętnasty, prócz wykańczania nimi elewacji w pałacykach czy dworkach widzimy je również na elewacjach budynków mieszczańskich kamienic.
Obecnie architekci dla urozmaicenia i uatrakcyjnienia wyglądu elewacji doceniają prostą w zamyśle a kreującą niebanalną architekturę elewacji technikę boniowania, wykorzystując ją w rozmaitych projektach, dziś elewacja nie może być nudna, bonie w elegancki sposób są wstanie podkreślić charakter każdego budynku, dzielą elewację architektonicznie, są wysublimowanymi i często charakterystycznymi oraz decydującymi elementami dekoracyjnymi budynku.
Podczas prac remontowych i renowacji elewacji bonia są szalenie uniwersalne i bardzo praktyczne mając naturalnie tylko na względzie aspekt wizualny, można je zastosować na całych wielkich powierzchniach ścian albo tylko na ich fragmentach, mogą to być filary, narożniki ścian czy też cokoły.
Wydawałoby się że tradycja stosowania boni w dworkach lub kamienicach mieszczańskich nie sprawdzi się we współczesnej architekturze, otóż boniowanie elewacji zostało doskonale zaadoptowane przez projektantów-kreatorów we współczesnej, także tej super nowoczesnej architekturze elewacji, bonia wcale nie kłócą się z nowatorskimi materiałami wykończeniowymi takimi jak szkło, kamień czy aluminium oraz z najbardziej prekursorskimi projektami.
Uniwersalność i ponadczasowość boni jest dziś faktem, tą techniką nadamy charakteru elewacji wykończonej praktycznie każdym rodzajem tynku, jest możliwa do zastosowania zarówno w elewacjach wykończonych tynkiem cienkowarstwowym w systemie ocieplenia wełną lub styropianem lub też wykończonych tradycyjnym tynkiem.
Bonia to gra świateł i cieni, dzięki tak dziś modnej iluminacji ale też operacji naturalnym światłem poniekąd rzeźbimy całą elewację, zależnie od proporcji i bryły elewacji możemy ją podzielić na pionowe, poziome, równoległe pasy albo tak opracować bonia aby do złudzenia przywodziły na myśl kamienne bloki i płyciny, efekt końcowy, jako kwintesencja usługi projektanta w połączeniu z usługą pracownika remontowego, to właśnie głównie zasługa kreatywności i swobody myśli architekta, w sukurs których musi iść kunszt ekipy z firmy remontującej i wykańczającej elewację.
Zobacz także:
Ochrona elewacji przed graffiti.
Elewacja, jako wizytówka domu – czy wiemy jaki ma mieć kolor?
Opracowanie: Wojciech Gośliński
Data publikacji: 07.07.2015