Jaki lakier do parkietu?

Naturalnie każda drewniana podłoga musi być zabezpieczona lakierem bądź olejem, jeden i drugi sposób ma swoje zalety i wady, jednak palmę pierwszeństwa w kwestii popularności dzierży zdecydowanie zabezpieczanie podłogi lakierem, który może być w połysku, półmacie bądź macie.

Rozpuszczalnikowe czy wodne?

Podstawowym będzie podział na lakiery rozpuszczalnikowe i wodne, te pierwsze jeszcze do niedawna uznawane były za o wiele bardziej wytrzymałe od wodnych, rzeczywiście, pierwsze lakiery wodorozcieńczalne były niedopracowane technologicznie, a jeśli jeszcze kupiliśmy lakier kiepskiej klasy, to faktycznie nie za wiele mogliśmy się po nim spodziewać, wycierał się dość szybko, jednak to już historia, obecnie wymogi ochrony środowiska i polityka proekologiczna spowodowały ogromny postęp technologiczny i możliwość produkowania lakierów wodnych o takiej samej wytrzymałości jak lakiery rozpuszczalnikowe, gdyż to nie rozpuszczalnik decyduje o trwałości powłoki lakieru, tylko głównie rodzaj wykorzystanej żywicy. Lakiery wodne z najwyższej półki posiadają doskonałą odporność na ścieranie, uderzenia, oddziaływanie wilgoci, są też elastyczne, jednak tym, w czym zdecydowanie są doskonalsze od lakierów rozpuszczalnikowych, to brak wydzielania drażniącego zapachu i szkodliwych oparów zarówno podczas malowania, jak i schnięcia, nie jest to bez znaczenia, gdy jesteśmy alergikami czy są w domu małe dzieci, a nie mamy możliwości wyprowadzić się na czas prac lakierniczych, stosując lakier wodny spokojnie można spać w pokoju, obok pomieszczenia dopiero co polakierowanego. Lakier wodny wymaga większej uwagi podczas jego nakładania, niż lakier rozpuszczalnikowy (choć zależy jaki), dlatego najlepiej niech to wykona doświadczony fachowiec.

Lakiery rozpuszczalnikowe stosowane są dziś głównie przez przyzwyczajenia i brak wiary w nowe technologie, podczas ich nakładania na parkiet narażeni jesteśmy na wdychanie oparów agresywnych cieczy, użytkowanie pomieszczenia może nastąpić po całkowitym zaniknięciu drażniącego i nieprzyjemnego zapachu, może to być kilka dni, dla przykładu, po lakierowaniu lakierem chemoutwardzalnym, tj. produktem z tzw. zamierzchłej przeszłości, ostry zapach i toksyczne opary utrzymywały się przez kilka miesięcy, obecnie wszystko zmierza ku temu, że w wyniku zaostrzających się przepisów dotyczących ochrony środowiska, w niedalekiej przyszłości nastąpi całkowity zakaz produkowania lakierów rozpuszczalnikowych. Lakiery rozpuszczalnikowe są toksyczne, śmierdzą, a ograniczenia nakładane przez Unię Europejską co do wykorzystania w lakierach chemicznych szkodliwych substancji, powodują, że lakiery te są coraz droższe oraz mają gorsze parametry, niż miały kiedyś, w wyniku tego lakiery te szybciej się dziś wycierają, są wprawdzie trochę mniej szkodliwe, aczkolwiek nadal mocno śmierdzą. Porównując wytrzymałość lakieru rozpuszczalnikowego do lakieru wodnego, należy wziąć pod uwagę fakt, że w jednych i drugich występują produkty o różnej odporności mechanicznej, w tym na ścieranie (są lepsze i gorsze). Ogromna rzesza producentów sporo środków przeznacza na postęp, w tym udoskonalanie lakierów ekologicznych, które z biegiem lat będą coraz to doskonalsze. Obecnie głównie tylko w supermarketach dostępne są lakiery rozpuszczalnikowe, natomiast profesjonalne firmy parkieciarskie stosują przede wszystkim lakiery wodne. Niemniej porównywalny poliuretan wodny jest trochę droższy od rozpuszczalnikowego, ale jakie korzyści, zero drażniącego zapachu lakieru wodnego oraz szkodliwych oparów, a odporność na ścieranie identyczna. Jednakże jeśli chcemy mieć zagwarantowany maksymalny połysk (który nota bene wychodzi z mody), to musimy pozostać przy lakierze rozpuszczalnikowym (zwanym chemicznym), wtedy powierzchnia polakierowanej podłogi jest bardzo gładka i szklista, barwa drewna jest ciemniejsza i żywsza, a słoje bardziej uwydatnione, niż przy zastosowaniu lakieru wodorozcieńczalnego. Lakier wodny zaś prawie nie przyciemnia drewna, kolor drewna pozostanie bardziej równomierny, tutaj podłoga wygląda naturalniej, szczególnie w pełnym macie.

Co z podkładem?

Obojętnie jaki lakier wybierzemy, przed nałożeniem pierwszej warstwy należy nałożyć na parkiet lakier podkładowy, jego zadaniem będzie odcięcie naturalnych kwasów mineralnych, które zawiera drewno i oczywiście zmniejszenie chłonności podczas nakładania pierwszej warstwy nawierzchniowego lakieru, dodatkowo dzięki podkładowi drewno mniej ściemnieje, niż bez jego zastosowania. Sztywną regułą, którą należy bezwzględnie przestrzegać, to stosowanie pod lakier wodny podkładu wodnego, a pod lakier rozpuszczalnikowy, podkładu rozpuszczalnikowego. Choć są lakiery, np. alkidowo-uretanowe nie wymagające stosowania podkładu. Lakier nawierzchniowy decydować zaś będzie o stopniu połysku, odcieniu, odporności mechanicznej i na wilgoć. Szczególnie w przypadku drewna egzotycznego, zawierającego substancje oleiste i różne związki chemiczne, nałożenie specjalnego podkładu jest bezwzględnie konieczne, aby nie doszło do wielce prawdopodobnej m.in. koagulacji lakieru (widocznej jako efekt skórki pomarańczy) czy też zmiany koloru drewna.

Rodzaje lakierów wodnych.

Zależnie od rodzaju pomieszczenia, tj. intensywności ruchu, możemy zastosować lakiery akrylowe, akrylowo-poliuretanowe czy poliuretanowe, akrylowe będą najmniej odporne, są najrzadziej stosowane, natomiast bardzo często używa się lakierów akrylowo-poliuretanowych, są wygodne w nakładaniu, nie za drogie, znajdują się w ofercie większości producentów lakierów, nadają się głównie do pomieszczeń średnio intensywnie użytkowanych (np. sypialnia, ew. pokój dzienny), lakiery poliuretanowe (z minimalną zawartością akrylu), są odpowiednie do większości pomieszczeń, są bardzo odporne na ścieranie, natomiast najbardziej odporne będą lakiery czysto poliuretanowe (także w przypadku lakierów rozpuszczalnikowych), są zwykle dwuskładnikowe, ich cecha, to ekstremalnie wysoka niewrażliwość na zarysowania czy środki chemiczne (choć pojawiają się także jednoskładnikowe, z wykorzystaniem nanotechnologii, o tych samych właściwościach, co dwuskładnikowe), lakiery czysto poliuretanowe często można nakładać na inne lakiery czy pozostałości oleju, są natomiast droższe i dość wymagające podczas nakładania.

Elastyczność lakieru.

Żaden lakier nie jest tak twardy jak drzewo, w przypadku np. miękkiej sosny, nie tyle istotna jest twardość lakieru, bo wgniecenie po obcasie czy po upadku ciężkiego, kanciastego przedmiotu spowoduje pęknięcie na krawędziach nawet najtwardszego lakieru, jednak takiego mało elastycznego i odsłonięcie niezabezpieczonego drewna, dlatego ważniejszym parametrem lakieru będzie jego elastyczność i odporność na ścieranie.

Połysk czy mat?

Lakiery wodne, to raczej półmat i mat, te pierwsze są najpopularniejsze, kiedyś popularny pełen połysk uwidaczniał najmniejsze niedoskonałości, pojawienie się niewielkiego zarysowania stanowiło problem, a czyszczenie podłogi w połysku, choć łatwe, musiało być częstsze, niż podłogi w półmacie, jeśli szukamy lakieru w idealnym połysku np. do klasycznego, stylizowanego wnętrza, musimy powrócić do lakieru rozpuszczalnikowego. Podłoga drewniana wyglądająca najbardziej naturalnie, na której nie za bardzo będzie widać śladów użytkowania, to pełen mat lakieru (najlepiej wodnego), będzie to całkowite przeciwieństwo lakieru z połyskiem.

A może przeczytasz:

Lakier czy olej na podłogę?

Jasna czy ciemna podłoga?

Opracowanie: Wojciech Gośliński
Data publikacji: 19.05.2013