Projektujemy meble do kuchni.

Kuchnia, to specyficzne pomieszczenie naszego domu, meble, które określą nasz styl, wpłyną też na to, czy kuchnia będzie przyjazna, wygodna i funkcjonalna, poza tym zabudowa kuchenna powinna nam posłużyć z 15-20 lat, więc nie może być z niskiej jakości materiałów. Często też jest to spory wydatek, licząc z całym wyposażeniem, zatem etapowi projektowania i wybierania określonych rozwiązań powinniśmy poświęcić wystarczająco dużo czasu, rozważyć wszelkie za i przeciw, aby wybrać optymalne, najlepsze rozwiązanie, tu pośpiech nie jest wskazany, dlatego powierzenie zaprojektowania kuchni specjaliście, jest jak najbardziej rozsądnym posunięciem, zazwyczaj firma wykonująca meble kuchenne na wymiar, oferuje pomoc w tej kwestii.

Cóż więc należy brać pod uwagę przymierzając się do projektowania zabudowy kuchennej?

Wymiary pomieszczenia.

Podstawa, to dokonanie dokładnych pomiarów, wielkość pomieszczenia zdefiniuje nam po części, jak podzielić dostępną przestrzeń na różne funkcje kuchni. Nie można pominąć naniesienia na rzuty kuchni wymiarów otworów drzwiowych, okiennych, wysokości parapetów, przyłączy elektrycznych i wodnych (których może uda się nie przenosić, ale jak zajdzie konieczność, bez wahania trzeba będzie to uczynić).

Sprecyzowanie potrzeb.

Aby zabudowa kuchenna dobrze służyła swoim użytkownikom, należy wziąć pod uwagę wszelkie nawyki i styl życia jaki prowadzą, chodzi tu o zwyczaj i częstotliwość gotowania, przygotowywania posiłków, robienia zakupów, bo kuchenki są różnej wielkości, blat roboczy może mieć różne wymiary, piekarnik może być nisko, jak i wysoko, a ilość i rodzaj zapasów wpłynie na wielkość lodówki czy odpowiednich szafek. Musimy wiedzieć, jakie chcemy mieć sprzęty kuchenne wymagające zasilania elektrycznego, co określi nam ilość o rozmieszczenie gniazd, jaki preferujemy rodzaj oświetlenia (pod czy nad szafkami, a może dekoracyjne np. przy cokole szafek). Istotnym też będzie wyznaczenie konkretnych funkcji kuchni, tj. czy będzie to wyłącznie miejsce przygotowywania posiłków czy także jadalnia bądź miejsce spotkań rodzinnych i towarzyskich.

Przestrzeń użytkowa.

Na zaprojektowanie właściwej ilości szafek, a w nich rozmieszczenia półek, rodzaju szuflad, powinna wpłynąć ilość przedmiotów oraz zapasów, które mamy w zwyczaju przechowywać w kuchni, ale też odwrotnie, tyle ile będziemy posiadali szafek i funkcjonalnych szuflad, półek, tyle zmieścimy zapasów i sprzętów, dlatego należy zaprojektować właściwe typy szafek do konkretnych zadań.

Jaki układ umeblowania?

Układów jest kilka, ich wybór zależy od dostępnej przestrzeni i naszych preferencji, najprostszy, ale zarazem najmniej ergonomiczny będzie układ jednorzędowy, tu poszczególne strefy są w jednej linii, co naturalnie wydłuża drogę pomiędzy nimi, układ litery L nieznacznie zmniejszy te odległości, dopiero układ dwurzędowy, czyli dwie równoległe linie szafek, w wydatny sposób skróci odległości pomiędzy strefami, komunikacja jest tu wyraźnie sprawniejsza, niż w układach jednorzędowym i litery L, te trzy układy nazywamy prostymi. Do bardziej złożonych zaliczyć trzeba układ w kształcie litery U, G bądź układ zabudowy z wyspą. Najpowszechniejszym z tych trzech układów, z uwagi na funkcjonalność i ograniczenia wynikające z dostępnej przestrzeni, jest układ U, strefy są blisko siebie, a powierzchnia pomieszczenia jest możliwie najlepiej wykorzystana, układ G nadaje się zdecydowanie do wnętrza o rzucie kwadratowym lub prawie kwadratowym, jeśli będzie bardziej obszerne, można zainstalować tu także bardzo funkcjonalną i wielozadaniową wyspę, która idealnie wpisze się w kuchni otwartej na salon czy jadalnię, jako eleganckie i zgrabne oddzielenie jej od tego wnętrza.

Rozkład stref.

Projekt kuchni musi uwzględniać właściwe wydzielenie stref pracy, gdyż ich optymalne rozplanowanie ułatwia poruszanie się w kuchni, odległości między strefami są wtedy zminimalizowane. Wyodrębnić można pięć umownych stref, będą to: strefa gotowania i pieczenia, przygotowywania posiłków, zmywania, przechowywania oraz strefa zapasów. Korzystne i praktyczne jest rozdzielenie choćby niektórych stref niewielkimi odcinkami blatu, na który w każdej chwili można coś położyć (garnek, produkt z lodówki, etc.)

Strefa gotowania i pieczenia.
Naturalnie w tejże strefie znajdą się takie urządzenia jak: płyta grzejna, piekarnik, mikrofala, pochłaniacz, jest to właściwe miejsce także do przechowywania garnków, patelni czy też form do ciast.

Strefa przygotowywania posiłków.
To miejsce, z blatem roboczym o minimalnej szerokości 90 cm, powinno być usytuowane centralnie w całej zabudowie kuchennej, będzie to niejako jej serce, w bezpośrednim sąsiedztwie tego miejsca muszą znajdować się wszelkie narzędzia kuchenne potrzebne do przyrządzania posiłków, w tym m.in. noże, deski, tarki, itd. lub też np. robot kuchenny, ale także różne przyprawy i zazwyczaj wykorzystywane produkty spożywcze (olej, mąka, sól, cukier, etc.)

Strefa zmywania.
Tu oczywiście musi stać zlew, zaraz obok także zmywarka, nie może zabraknąć miejsca na położenie suszarki do naczyń, w tej tzw. mokrej strefie musi się też znajdować schowek dla detergentów i składowania śmieci.

Strefa przechowywania.
Jest to miejsce m.in. dla sztućców, porcelany, szkła, czyli zastawy stołowej.

Strefa zapasów.
Będą się tam znajdować zapasy żywności wymagające lodówki i zamrażarki oraz wszystkie inne niewymagające chłodzenia czy zmrażania, dla których najlepsza byłaby wysoka szafa z pojemnymi szufladami wewnątrz bądź z cargo.

Rozdzielenie strefy zapasów w pionie (nie wymagających chłodzenia, zamrażania).
Zależnie od częstotliwości wykorzystywania określonych produktów, warto je umieścić na różnych poziomach.
– najniższy poziom dolnej szafki i najwyższy wiszącej – najrzadziej używane produkty
– powyżej oraz poniżej tych poziomów – średnia częstotliwość wykorzystywania
– bezpośrednio pod blatem (np. w wygodnych szufladach) oraz na najniższym poziomie górnej szafki – najczęściej użytkowane przez nas produkty

Ergonomia – trójkąt roboczy.

Układ najważniejszych urządzeń, tj. lodówki, zlewozmywaka i pieca oraz odległości pomiędzy nimi wpływają na funkcjonalność kuchni, przyjąć tu należy umowne, optymalne i wygodne odległości:
– między piecem a lodówką 120 – 270 cm
– między piecem a zlewozmywakiem 120 – 210 cm (choć w mniejszym wnętrzu 90 cm albo są obok siebie)
– między zlewozmywakiem a lodówką 120 – 210 cm

Nasze „wymiary” a wysokości blatów.

Do naszego wzrostu można przystosować odpowiednią wysokość blatu, wiszących szafek, natomiast to, czy jesteśmy prawo lub leworęczni będzie określało adekwatne zaplanowanie stref i usytuowanie urządzeń. Wysokość blatu roboczego można dopasować do wzrostu najczęstszego jego użytkownika, najwygodniej podczas przygotowywania posiłków i innych prac przy blacie roboczym będzie osobie, u której odległość między łokciem ugiętego ramienia a blatem wyniesie ok. 15cm, zatem przy zalecanej, standardowej wysokości blatów kuchennych do pracy na stojąco wynoszącej 89-91 cm, najwygodniej będzie osobom raczej niższym, niż wyższym, więc statystycznie rzec biorąc kobietom. Wysokość blatów do spożywania posiłków nie ogranicza już tak wygody osobom zależnie od ich wzrostu i wynosi 70-75 cm, natomiast blat barku, to wysokość 110-115 cm.

Blat roboczy – jego usytuowanie i powierzchnia.

Jest to miejsce przygotowywania posiłków, blat najlepiej jak będzie między płytą grzewczą a zlewozmywakiem, aby korzystanie z niego było wygodne, musi być wystarczająco duży, o szerokości min. 90 cm, powinien też być doskonale oświetlony.

Co lepsze, szuflady czy półki?

W przypadku szafek dolnych zdecydowanie wygodniejsze jest korzystanie z szuflad, gdyż aby wyciągnąć coś z półki, nie da się tego zrobić bez schylania czy też klękania, a jeśli chcemy wyciągnąć coś z jej głębi, czasami również zachodzi potrzeba wyciągnięcia części zawartości. Szuflady, a szczególnie te z pełnym wysuwem, gwarantują całkowity wgląd w swoją zawartość, są wygodne i bardzo praktyczne.

Gniazda elektryczne i ich rozmieszczenie.

Ich ilość i lokalizację należy dostosować do ilości i rodzajów sprzętu kuchennego. Gniazda robocze będą nad blatem kuchennych, zaś w świetle szafek, tj. niewidoczne, będą te, do których na stałe zostaną podłączone urządzenia takie jak: zmywarka, piekarnik, lodówka, płyta grzewcza (zwykle na 380V) czy zabudowana kuchenka mikrofalowa, potrzebne będą też wypusty samego przewodu elektr., np. do podłączenia pochłaniacza, oświetlenia pod szafkami lub ich wnętrz, itd. Gniazd roboczych nigdy zaś nie za wiele, stosowna wysokość, to ok. 10-15 cm nad blatem, natomiast nie powinno się ich instalować za blisko zlewu czy płyty grzewczej, pryskająca woda i para wodna, to nic dobrego dla gniazda elektrycznego i zatem naszego bezpieczeństwa.

Jakie oświetlenie?

Oświetlenie w tym, jak i w każdym innym wnętrzu powinno spełniać zarówno rolę funkcjonalną oraz dekoracyjną, budującą pożądany klimat. Właściwie zaprojektowane i ukierunkowane światło, to dobre warunki pracy w kuchni, odpowiednie światło jednocześnie zaakcentuje jej styl, uwidaczniając konkretne, wybrane elementy. Obowiązkowe punkty świetlne w kuchni to: lampa pośrodku sufitu bądź nad stołem, światło nad blatem roboczym, które będzie zainstalowane w suficie (najlepiej podwieszanym) jako oczka halogenów lub pod szafkami, prócz strefy przygotowywania posiłków, istotne jest tutaj także dokładne doświetlenie zlewu czy stanowiska przy płycie grzewczej, tj. miejsc wykonywania codziennych, kuchennych czynności. Oświetlenie dekoracyjne, to np. pasek Led u spodu szafek dolnych lub wiszących, albo w elementach przestrzennych na suficie, wykonanych z płyt g-k.

Sprzęt AGD.

Logicznym jest właściwe dopasowanie i usytuowanie wszystkich sprzętów tak, aby korzystanie z nich było wygodne, a one same funkcjonalne, np. dzięki właściwej wysokości zainstalowania urządzeń, nie potrzebujemy schylać się czy klękać. Musimy też się określić, jakie sprzęty i o jakich wielkościach czy funkcjach będziemy rzeczywiście potrzebować.

Lodówka – liczebność rodziny, nasze przyzwyczajenia w kwestii rodzaju jedzenia, tzn. co przeważa w naszych zakupach: gotowe, nie psujące się dania czy mrożonki, warzywa, jogurty, wędliny. Ważna jest także częstotliwość i ilość zakupów, wszystko to determinuje nam potrzebną wielkość lodówki oraz podział na strefy chłodzenia i zamrażania.
Pochłaniacz – aby dobrze spełniał swoją funkcję, jego szerokość musi być większa, niż płyty grzewczej, a efektywna wysokość od płyty, to ok. 70 cm, jednak za wysokie usytuowanie pochłaniacza naturalnie redukuje jego skuteczność.
Płyta grzejna i piecyk – na wielkość i rodzaj płyty wpływ ma liczba domowników, to czy np. obiady jada się poza domem oraz charakter przygotowywanych potraw, tzn. np. czy będą jednodaniowe czy wielodaniowe, na co oczywiście potrzeba będzie więcej stanowisk na płycie. Wielkość piecyka zależna będzie od tego, czy np. wykorzystywać go będziemy do przyrządzania potraw z rożna, pieczenia mięs, wypiekania ciast czy też raczej do rozmrażania bądź podgrzewania różnych dań, do czego przecież tak samo może służyć kuchenka mikrofalowa. Bardzo funkcjonalne i praktyczne jest zainstalowanie pieca na wysokości oczu.
Zmywarka – to urządzenie niezaprzeczalnie oszczędza energię, wodę oraz nasz czas, porównując jego pracę do ręcznego zmywania wszystkiego w zlewozmywaku. Nie powinno go zabraknąć w żadnej, nawet bardzo małej kuchni, do której spokojnie się zmieści.
Zlewozmywak – obojętnie, czy będziemy instalować zmywarkę, czy nie, warto posiadać zlew dwukomorowy, gdyż zawsze przyda się miejsce na odłożenie naczyń, może być ostatecznie z jedną komorą, ale z obszerną. Najpowszechniejszy będzie zlew stalowy o zróżnicowanych fakturach, mniej kamienny czy kompozytowy, ze względu na niemałą cenę.

Przeczytaj też:

Fornir kamienny do wykończenia zabudowy kuchennej.

Sposoby na małą kuchnię.

Opracowanie: Wojciech Gośliński
Data publikacji: 09.03.2013